bi  

Burnout klachten ?

Eerst een bredere context…

Burnout klachten ? Als je dit leest is de kans groot dat je in meer of mindere mate te maken hebt gehad met spanningsklachten, overspannenheid of zelfs een burnout.  Waarom ? Het is bijna zeldzaam als je hier niet op één of andere manier mee te maken krijgt in de huidige tijd.

Het is naar als je ermee te maken krijgt en het heeft een enorme impact op je leven. Ik wil in dit artikel ook geen “goedbedoeld advies” aandragen of pleiten dat een massage je er weer bovenop kan helpen als je burnout klachten hebt. Wel wil ik aangeven hoe lichaamswerk kan bijdragen om meer zicht en inzicht te krijgen in jezelf. 

Het schijnt zo te zijn dat 1 op de 5 werknemers veel stress ervaart. 17% procent van de werknemers geeft aan 1 of meerdere keren per maand burnout klachten te ervaren. De grootste groep met burnout klachten zijn vrouwen in de leeftijdsgroep 35 tot en met 39 jaar. 

In mijn eigen omgeving heb ik veel collegae en vrienden die ermee te maken hebben gehad. Toen onze jongste jarenlang slecht sliep en ik daarnaast aan het bouwen was aan Movement Matters was ik er soms zelf ook niet al te best aan toe , maar dat weet het thuisfront beter dan ik aan de buitenwereld liet zien 😉

Het sociale vraagstuk 

Burnout klachten zijn ongeveer de achtergrond muziek van de millenial geworden. Evenzeer klinkt dit geluid ook voor vele anderen. Het antwoord op de vraag met welke klachten mensen voornamelijk komen naar de psycholoog ? Hoogleraar klinische psychologie Paul Verhaeghe schrijft het in zijn boeken : Depressie en burnout klachten.

Een burnout komt altijd voor, geeft hij aan, bij mensen die zich heel hard geëngageerd hebben en tegelijkertijd tegen de muren oplopen. In het bijzonder gaat het dus om een bepaalde mate van betrokkenheid ( met cynisme als tegenhanger ). Wat ik prettig vind aan zijn kijk op verschijnselen zoals een burnout is dat hij niet op de postzegel kijkt maar naar het grotere ( maatschappelijke ) geheel.

Als je naar het grotere plaatje kijkt zie je als aanwijsbare factoren  : 

– de maakbaarheidsmythe

– mooie plaatjes maatschappij ( door social media)

– neo liberaal gedachtengoed

Neo-liberale samenleving

“Wij leven in een paradijs”, zegt Paul Verhaeghe, “wij hebben een uitstekende gezondheidszorg, vakantie- en ontspanningsmogelijkheden, alle kinderen kunnen naar school, ons voedsel was nog nooit zo veilig, de vrouw wordt eindelijk als evenwaardig aan de man gezien. En toch zijn er in België nog nooit meer zelfmoorden, burn-outs, depressies, langdurig zieken geweest… Vanuit een soort verwondering en machteloosheid hiertegen in mijn praktijk als psycholoog ben ik op zoek gegaan naar verklaringen en oplossingen.”

Verder zegt hij : “In onze neoliberale maatschappij moet je presteren en consumeren in het hier en nu en dat zo mateloos mogelijk. Jezelf verkopen is een plicht, hebzucht, individualisme en ongeduld zijn deugden. Je moet slagen en permanent genieten.”

Een paradox :hard werken wordt beloond en gestraft

Het is me de laatste jaren opgevallen dat steeds meer mensen die bij Movement Matters komen burnout klachten hebben. Dat raakt me enorm. Allereerst leer je de opgewerkte ambitieuze vrouw kennen. Vervolgens twee kinderen en een functie verder is de glans uit de ogen verdwenen. Het kan iedereen overkomen. 

Paul Verhaeghe zegt : Mensen met een burn-out zijn vaak harde werkers, die op een bepaald moment tegen een muur botsen. Na de diagnose krijgen ze de raad dat ze het beter wat rustiger aan hadden gedaan. Maar toen diezelfde mensen nog succesvol waren, werden ze vaak bejubeld voor dat harde werken.

Belasting van het individu

Doordat ik zoveel mensen heb gemasseerd en ken met spanningsklachten wilde ik meer weten over het verschijnsel burn-out. Is het ziekte van het individu of van de maatschappij ? Als je kijkt naar de de belasting van het individu en wat er van ons op emotioneel , fysiek en psychologisch vlak wordt gevraagd kun je wel stellen dat het het leven erg uitdagend kan zijn en dat maar een beperkt aantal mensen met deze druk kunnen omgaan.

Het is een misvatting dat een burn-out hoort veel bij veel en hard werken. Het lijkt er meer op dat het plaats vind wanneer je je werk heel belangrijk vind , van betekenis wilt zijn en daarnaast geconfronteerd worden met onmacht en weinig waardering. Misschien is dit ook wel te kort door te bocht , want het is veel complexer dan dat. 

Of je een burnout krijgt hangt af van zoveel factoren zoals erfelijke aanleg, sociologische aspecten, karakter en stressgevoeligheid. 

Paul Verhaeghe draagt aan dat het oplossing zou kunnen liggen in het geven van meer autonomie , waardering en vertrouwen.

Meer autonomie, waardering en vertrouwen

Ik sprak iemand na een massage en ze gaf aan dat ze zo geholpen zou zijn als ze haar werk mocht uitvoeren in de uren die zij zou mogen kiezen. Ze zou haar werk uitmuntend doen, maar die zelfbeschikking over het moment van werken zou haar zoveel meer rust geven….

Of weer een ander die zou geholpen zou zijn met begrip voor zijn situatie  van het niet kunnen uitoefenen van zijn werk door zijn rugblessure. 

Tijdens een massage , dat wist je al, wordt er endorfine aangemaakt. Dit is het gelukshormoon waardoor je je beter voelt. En natuurlijk oxytocine , het welbekende knuffelhormoon.

Zelfherstellend vermogen

Ik zeg niet dat een massage een burnout kan doen laten verdwijnen , maar het geeft rust en steeds weer een signaal aan het brein om het zelfherstellend vermogen te activeren.

Zoals Votaire zegt : Geneeskunde is het vermaak terwijl het lichaam zelf het probleem oplost.